Her piyasada, farklı fiyatlar sunan alıcılar ve satıcılar bulunur. Forex piyasasında alış ve satış fiyatları arasındaki farka spread denir.
Spread nedir?
Araştırma sitesi DailyFX’e göre, spread, teklif fiyatı (bid price) ve satış fiyatı (ask price) arasındaki farkı ifade eder. Forex’te brokerlar tüm para çiftleri için teklif ve satış fiyatı olmak üzere iki fiyat gösterir. Bu iki fiyat, Forex’te işlemlerin temelini oluşturur.
Bid ve ask nedir?
| Terim | Anlam | Açıklama |
|---|---|---|
| Ask | Alış fiyatı | Bir broker veya borsa tarafından bir tradera para birimini satmak için sunulan fiyat. |
| Bid | Satış fiyatı | Bir broker veya borsa tarafından bir traderdan para birimini satın almak için sunulan fiyat. |
Başka bir deyişle, ask fiyatı bir traderın baz para birimini alabileceği fiyatı gösterirken, bid fiyatı brokerın baz para birimini bir tradera sattığı fiyatı gösterir. Forex’te veya daha doğru bir ifadeyle Forex Fark Sözleşmeleri (CFD’ler)’nda, aslında para birimini satmadan önce sahibi olmadığımızı belirtmek önemlidir.
Spread içinde bid ve ask’ı anlama:
Bir para birimi çiftinde işlem yapmayı düşünelim. Bu durumda, bize alış ve satış için farklı iki fiyat sunan bir broker ile iletişim halindeyiz.
Senaryo 1: Piyasanın büyümesini öngörme
Uzun (alış) bir emir açmaya karar veririz. Broker bize 91 (ask) oranından alış pozisyonu oluşturur. Eğer piyasa büyürse ve işlemi karla kapatmak istersek, 91’den daha yüksek olan bid oranını kabul etmemiz gerekecektir.
Senaryo 2: Piyasa düşüşünü tahmin etmek
Eğer aracı kurum teklif fiyatını 89 olarak gösteriyor ve satış fiyatını 91 olarak gösteriyorsa, satış emrimiz 89 fiyatından aktif hale gelir. Eğer piyasa öngördüğümüz gibi hareket ederse ve fiyat açtığımız işlemden daha da düşerse, aracı kurum istediği herhangi bir oranı satış fiyatı olarak gösterebilir ve biz de işlemi karla kapatırız, ki bu fiyat doğal olarak 89’dan daha düşük olacaktır.
Fiyat her zaman sabit değildir ve aracı kurumla olan işlem hesabının türüne bağlı olarak değişir. Bu örnek sabit spread’i varsaymaktadır, ki bunu daha detaylı inceleyeceğiz.
Forex spread hesaplamasında pip’lerin rolü:
Spread genellikle pip’lerle ölçülür, ki bu bir para birimi çiftindeki en küçük fiyat hareketidir. Diğer bir deyişle, spread miktarı pip’lerle ifade edilir ve her pip’in kendi içsel değeri vardır.
Çoğu para birimi çifti için bir pip 0.0001’e eşittir. Örneğin, EUR/USD para birimi çiftinde 6 pip spread, 1.6810/1.6816 olur.
USD/JPY para birimi çiftinde ikinci ondalık basamak bir pip’i temsil eder. Dolayısıyla, spread şu şekilde hesaplanır:
Eğer teklif ve satış fiyatları 110.00/110.04 ise, bu fiyatta spread 4 pip olur.
Aracı kurumlar, anlık piyasa oranından daha düşük bir fiyatla para birimini tüccarlara satıp, anlık piyasa oranından daha yüksek bir fiyatla para birimini tüccarlardan satın alarak gelir elde ederler. Ancak, işlem hesabının türüne bağlı olarak farklılıklar bulunmaktadır.
Forex’teki spread türleri:
Spread, aracı kurum işlem hesaplarının önemli bir özelliğidir. İki türü vardır: sabit spreadler ve değişken spreadler, her birinin kendine özgü özellikleri vardır.
Sabit spread:
Sabit spread, piyasa koşullarına bakılmaksızın her zaman sabit kalır. Diğer bir deyişle, piyasa dalgalanmalara yol açan dalgalar gibi istikrarsız veya bir koala gibi sakin olsa bile, spread sabit kalır.
Sabit spread, aracı kurumlar tarafından işlem hesapları için sunulan bir özelliktir ve aynı zamanda bir piyasa yapıcı hesabını da gösterir.
Sabit Spread ile Forex İşlemi
Forex İşlemlerinde Sabit Spread
Sabit bir spread, herhangi bir zamanda piyasa koşullarından bağımsız olarak sabit kalan bir spread’tir. Diğer bir deyişle, denizdeki dalgalanmalar gibi istikrarsız veya bir koala gibi sakin olsa da spread sabit kalır.
Sabit spread, ticaret hesapları için brokerlar tarafından sunulan bir özellik olup aynı zamanda piyasa yapıcı bir hesabı da belirtir.
Sabit Spread’in Avantajları:
- Sabit spread’ler daha düşük gereksinimlere sahiptir, bu da ticarete başlamak için çok fazla sermayesi olmayan tüccarlar için daha uygun bir seçenektir.
- Sabit spread ile ticaret yapmak, ticaret maliyetlerinin öngörülebilir bir şekilde hesaplanmasına olanak sağlar. Spread hiçbir zaman değişmediği için bir işlem açtığınızda ne ödemeniz gerektiğinden her zaman emin olabilirsiniz.
Sabit Spread’in Dezavantajları:
- Bazı brokerlar, sabit spread’lerle çalışan ticaret hesaplarına yönelik kısıtlamalar getirebilir, özellikle haberlerin açıklandığı zamanlarda.
- Ayrıca, sabit spread’lerle hesaplarda belirli ticaret stratejilerinin kullanılması mümkün olmayabilir.
- Bununla birlikte, bazı sunulan broker hesaplarında, haberlerden etkilenen işlemler kayma (slippage) ve fiyat tekliflerini içeren şekilde yönetilmektedir, bunu daha sonra tartışacağız.
Forex’te Komisyon Kavramı
Komisyon kelimenin tam anlamıyla komisyon ücreti veya komisyon anlamına gelir. Ancak, Forex’te komisyon, sadece ECN hesaplarında brokerlar tarafından alınan komisyon ücretini ifade eder. Spread da komisyonun anlamını kapsar, ancak Forex’te ikisi arasında farklar vardır.
Peki, Forex ticaretine katılmak için ne kadar harcamalıyız veya başka bir deyişle, Forex ticareti için ne kadar para ayırmalıyız?
Forex ticaretindeki maliyetler şunları içerir:
- Spread: Teklif ve satış fiyatları arasındaki fark, ticaret hesabının türüne bağlı olarak sabit veya değişken olabilir. Bu, Forex ticaretindeki genel komisyon ücretinin bir bileşenidir.
- Komisyon: İşlemlerin gerçekleştirilmesi için alınan belirli bir komisyon miktarıdır. Bu komisyon miktarı, para birimleri, farklı brokerlar ve ticaret hesaplarına bağlı olarak değişkenlik gösterir. Bu tür bir ücret veya komisyon, ECN hesaplarında bulunur.
- Rollover: Brokerlar, bir işlemi bir geceden diğerine taşımak veya yuvarlamak için “mark-up” adı verilen bir faktör uygular. Mark-up, değişken bir orana sahiptir ve brokerların politikalarının bir parçasıdır.
Bu nedenle, broker komisyonları spread içinde toplanmaz ve Forex’te komisyon kavramı, işlemlerin karlılığını etkileyen çeşitli faktörlere bağlıdır.
Yukarıda bahsedilen üç faktör de Forex’te komisyon olarak bilinir, ancak değişken spread’lerin ve rollover maliyetlerinin hesaplanması dikkate alınması gereken önemli noktalardır. Bu nedenle, bir broker seçerken dikkatli olmak önemlidir. Ayrıca, swap kendisi, faiz oranı farkı ve broker tarafından alınan ücret olmak üzere iki faktörü içerir. Başka bir deyişle, broker, faiz oranı farkını veya swap farkını hesaplarken bir komisyon alır.
Bir tüccar, teklifler ve talepler aracılığıyla gizli ticaret maliyetleriyle karşı karşıyadır. Bu nedenle, bir broker seçerken, sunulan ticaret hesaplarının tüm ayrıntılarına dikkat etmek önemlidir çünkü bir ticaret hesabı oluşturduğunuzda, ilgili tüm kuralları kabul etmiş olursunuz. Bu, bir sözleşme kabul ettiğiniz ve artık şartlarına itiraz etme hakkınızın olmadığı anlamına gelir.
Spread ve Komisyon Arasındaki Fark
Forex piyasasında komisyon veya spread, ECN hesaplarında brokerın komisyonunu içerirken, non-ECN hesaplarında spread, brokerın komisyonunu ifade eder ve komisyon likidite sağlayıcının komisyonunu ifade eder.
ECN hesaplar için:
- Spread, likidite sağlayıcının komisyonunu ve brokerın komisyonunu içerir.
Non-ECN hesaplar için:
- Spread, brokerın komisyonunu ifade eder ve komisyon bulunmaz.
Forex’te spread hesaplaması [Spread Formülü]
Spread hesaplaması, işlem hacmi, pip değeri ve fiyat değişikliklerinin büyüklüğü gibi çeşitli faktörlere bağlıdır. Bu hesaplamalar piyasada bulunan broker hesaplayıcıları tarafından yapılır ve manuel hesaplamaları gerektirmez. Ancak, sürecin nasıl çalıştığını anlamak önemlidir.
Spread maliyeti = lot * spread pip * pip değeri
EURUSD paritesinde teklif fiyatından 1.35640’ta alış yapılıp, talep fiyatında 1.35628’de
satış yapılırsa, bu işlem aynı anda gerçekleşir ve bu iki oran arasındaki 1.2 pip farkı amaçlanır.
Bu, EURUSD paritesini almanın 1.2 pip kaybına neden olduğu anlamına gelir. Toplam maliyeti belirlemek için pip başına maliyeti işlem hacmiyle çarparız.
Bu nedenle, mini lot (10,000 birim) işlem yapılıyorsa, pip değeri 0.0001 dolar olur. Böylece, spread 1.20 dolar olur.
Pip maliyeti lineerdir, yani seçilen işlem hacmiyle çarpılması gerekir.
Pozisyon büyüdükçe, spread maliyeti de artacaktır.